Tijd

Het verleden bepaald in zekere mate het heden en het heden is de opmaat voor de toekomst. Het is het patroon waarin we onszelf plaatsen, of die onze omgeving van ons afdwingt, soms hebben we een keuze maar ook vaak wordt ons patroon door onze cultuur en/of door religie gedicteerd. De ene kant wel wat bedreigend, aan de andere kant geeft het ook houvast, je weet waar je aan toe bent. Het leven zit zo en zo in elkaar en je hobbelt vrolijk mee. Leef je het leven of leeft het leven jouw?  Ik las een treffende zin: …”door in de heilige tijd te leven, kunnen we een andere, meer gunstigere, lotsbestemming volgen,…” Over het algemeen ben ik wat gereserveerd bij het woord heilig, omdat het een afstand schept en een ontzag oproept, die misschien misplaatst kan zijn;  een heilig land, een heilig boek, een heilige oorlog, dat beloofd vaak niet veel goeds. Het woordenboek zegt over het woord heilig: eerbiedwaardig, verheven, onverbreekbaar. Bij de synoniemen van het woord staat: deugdzaam, dierbaar. In die zin kan ik bij  “heilige tijd” het woord dierbaar goed plaatsen. De tijd als dierbaar, daar kan ik me wel in vinden.

Gisteren had ik het onaangename genoegen om keer op keer in een file terecht te komen, reed ik eerst op de ene snelweg en kwam daarop vast te staan en even daarna op een andere snelweg reed ik weer vast in een file. Het zat niet mee en ik was al verlaat die middag en moest nog het één en ander doen. Het zou een latertje worden door dit oponthoud. Daar sta je dan voor de tweede keer die dag in een lange file die maar stapvoets gaat en zelfs lange tijd stil staat. De snelweg is een prima plek om op te schieten, maar als je erop stilstaat, een vrij saaie plek. Mijn appeltje had ik al op en de radio geeft me wat afleiding. Ik zat daar achter het stuur met een ronkende motor. Hoe kan je op zo´n moment de tijd als heilig of dierbaar beschouwen, ik wil door en de tijd is tegen me, die loopt maar door en ik sta stil. Elk idee dat er voor aan de file iets ernstigs aan de hand is, waarom ik stil sta, wordt niet belangrijk gevonden, sleep die boel van de weg, dat we door kunnen. Als ik me nu er bij neer leg en gewoon wacht, een extra tijd om even niets te hoeven doen, misschien naar de muziek luisteren die ik op kan zetten, in de “heilige tijd” te stappen. Dat vraagt, in ieder geval van mij, een behoorlijke verandering van instelling en denken. Daar sta je dan, maak er wat van, maak de tijd die je hebt dierbaar. Hoe vaak wens je voor jezelf wat meer tijd om na te denken, te lezen of gewoon even te relaxen. Daar heb je dan nu zomaar even de tijd voor. En dat ik straks dan wat langer doorwerk, ach, dat is ook wel te overkomen. Leef de tijd, leef je leven.

 De tijd op een voor mij meer zinnige toepasbare manier toe te passen, niet de hele tijd maar denken aan straks, dat de tijd van nu zonder waarde doet zijn, maar zo veel ik kan, in deze tijd te leven, in plaats van te overleven. Hoe veel en hoe vaak stel ik iets toch uit tot een vakantie, vrije dagen of zelfs het pensioen? Alsof de tijd die je werkt er eigenlijk niet veel toe doet, het geeft je inkomen, maar verder kijk je telkens op de klok of het er weer bijna opzit. De tijd dat je op de snelweg noodgedwongen stil komt te staan, kan een plek worden dat je de tijd dierbaar kan maken en net als de file, stil komt te staan om ruimte te maken voor ideeën en gedachten. Van de week kwam er een speciale uitdrukking bij me op en doordat ik verzuimde die op te schrijven, ben ik het weer kwijtgeraakt, hoe ik ook pieker ik kan er niet meer op komen. Een veranderend begrip van tijd is van alle tijden, al opgetekend in Prediker dat er voor alles een tijd is en als we dat vergeten kan de wisseling van de jaargetijden er ons wel aan herinneren. Van de week stormde het herfstachtig, terwijl er daarvoor een paar lente achtige dagen waren, met ontluikende vogelzang en de eerste stinsen bloemetjes begonnen te bloeien, de warmte van de zon en strak blauwe lucht, deed haast al wat zomers aan,… terwijl het nog steeds winter is.  De vier jaargetijde zomaar samengebald in één moment in de tijd. Een dierbare tijd om te leven. 

Toekomst

Tussen het grote aanbod van Netflix vond ik van de week een bijzondere Disney film:  “Project T “.
Door een penning die een meisje in handen kreeg, kon ze door de penning in haar hand vast te houden, glimpen van de toekomst zien, ze kreeg een prachtige stad te zien in de toekomst, allerlei prachtige voertuigen waarmee je je door de stad kunt verplaatsen, indrukwekkende prachtige gebouwen en ze was onder de indruk van alles wat ze zag, zo zou het kunnen worden, als de ontwikkelingen de gelegenheid krijgt om te kunnen ontstaan. Telkens als ze de penning weer losliet kwam ze terug in het heden. Met haar volgende bezoek aan de stad in de toekomst schrok ze van wat ze toen te zien kreeg, een stad in rokende puinhopen, vervuiling overal en een trieste dampende atmosfeer, snel liet ze de penning weer vallen om in haar eigen tijd terug te keren. Ze vroeg zich af wat er gebeurd was, maar er was nog niets gebeurd, de toekomst moet immers nog ‘gebeuren’. Waar het op neer komt in de film, is dat de beslissingen en doen en laten van nu, de toekomst bepalen, welk beeld er straks te zien is, een welvarende stad, of een rokende in puinhoop liggende stad.

Er zijn twee wolven met elkaar in gevecht. De ene is donker en wanhopig. De andere is licht en hoopvol. Welke wolf wint? … Degene die je voedt.
Een prachtig beeld, en welk beeld voeden wij wat de toekomst betreft?  We zien nog niet wat het gaat worden, maar kunnen ons er wel een voorstelling van maken. “In ieder moment zit de mogelijkheid voor een betere toekomst. “ De toekomst is wat je nu besluit te doen, wat effect heeft op de dag van morgen. Onze geschiedenis verteld van oorlogen en een ijver voor elkaars vernietiging, zoveel zelfs dat we zijn gaan denken dat, dat het spoor is wat wij moeten volgen. Onze religies houden ons voor dat het allemaal op zijn einde loopt en met de religieuze paplepel is ons veel onheil ingegoten wat de toekomst betreft. We zijn vol van de eindtijd van de Apocalyps, de strijd tussen de volkeren die het einde van de wereld zal inluiden. We zijn als Jona onder zijn wonderboom die zich verheugde op het omkeren van de stad Ninevé. Iets wat mooi niet gebeurde , omdat God blijkbaar van gedachten was veranderd, omdat de mensen in Ninevé van gedachten waren veranderd. Ze hadden weer een toekomst. Eén van mijn favoriete Bijbelteksten is uit Jeremia: “Ik weet welke gedachten Ik over u koester,.. gedachten van vrede en niet van onheil, om u een hoopvolle toekomst te geven”.*  Van de week kwam ik het woord “Butterflyeffect” tegen, dat is dat wanneer in Brazilië een vlinder met zijn vleugels slaat dat een orkaan in Texas kan veroorzaken. Letterlijk is dat erg onwaarschijnlijk, maar bedenk eens dat een ogenschijnlijk klein gebaar een vergaand effect kan hebben. Door een glimlach of een compliment kan iemand het gevoel van eigenwaarde hervinden en toch gaan solliciteren op die baan die zijn of haar leven helemaal veranderd, en zelfs in het verloop daarvan, omdat hij daar is gaan werken, nieuwe verfrissende ideeën heeft ingebracht die het bedrijf weer een opleving geeft. Een klein iets heeft vergaande gevolgen, zowel negatief als positief en daar kunnen wij in kiezen. De toekomst is de plek waar wel of geen orkaan gaat woeden, afhankelijk hoe jij ( ja, jij ) met je ‘vleugels’ wappert.  In ieder moment zit de mogelijkheid voor een betere toekomst.

* Jer 29: 11