Er is goed nieuws en er is slecht nieuws. Eerst het slechte nieuws; de beschaving zoals wij die kennen loopt op haar einde. Het goede nieuws is; de beschaving zoals wij die kennen loopt op haar einde.

In de film Invictus hoorde ik Mandela een uitspraak maken over hoe wij oordelen. Hij vroeg zich af of wij wel genoeg inzicht hadden om ergens over te oordelen. Die kan ik in mijn zak steken. De snelheid waarmee ik een oordeel vorm is, … te snel. Het zijn een paar fragmenten, net wanneer er een bot van een dinosaurus word gevonden en aan de hand van dat ene bot een hier dier gereconstrueerd wordt. Niet erg waarschijnlijk dat dat beeld klopt.  Toch halen wij ook vaak uit een flintertje informatie een heel beeld te voorschijn. Het mooie in de film was het beeld dat er van Mandela  die uit een harde situatie, die 27 jaar gevangenis, een zachtaardige man ontwikkelde. Hij die rede had om haatdragend te zijn, koos voor vergevingsgezindheid. En dat beeld is wat wij van hem kennen. Maar die vraag uit die film bleef bij mij doorzingen; heb je genoeg inzicht.  Zet die knop van je vooroordeel eens wat zachter, het overstemd de hele boel. Kunnen we de pen in onze hand die onze geschiedenis schrijft eens stil houden, van hoe we het toe nu toe gedaan hebben en de pen laten zweven, klaar om er een punt achter te zetten. Hoe lang zijn wij vastgezet met ideeën die van geen kant werken of maar gedeeltelijk nuttig zijn. Hoe trouw blijven we aan onze boeien die ons vasthouden, terwijl we de sleutel in handen hebben. 

Een circusolifant, kun je op de plek houden door een pin in de grond te slaan en daaraan met een ketting de voet van de olifant daaraan vast te maken. De olifant hoeft alleen maar die poot op te tillen om die pin uit de grond te trekken. Waarom doet hij dat niet?  De dompteur heeft de olifant van jongs af aan gewend om stil te staan als hij vast zat aan een pin. Als kleine olifant rukte hij en trok hij aan zijn pin maar het lukte hem toen niet los te komen. Tot hij eindelijk zijn gevecht opgaf en opgroeide en telkens als hij aan de pin werd gezet, gelaten bleef staan. De wereld die ten einde loopt is net zo’n pin, we zijn er razend vertrouwd mee geraakt dat we eerder uitzien naar het ‘einde’ van de wereld dan dat we ons best zouden doen haar te behouden. Wat wanneer we inzicht proberen te verwerven om van die pin los te komen.  De wereld die ten einde loopt is net zo goed, goed nieuws, de olifant is met gemak in staat zich te bevrijden van de pin. Er is ruim de ruimte voor nieuwe denkbeelden, die inzicht kunnen verschaffen. Ik hoorde iemand zeggen dat religie het slechts is wat de mensheid is overkomen, het is aanleiding tot verdeeldheid, haat en nijd die zelfs tot elkaars dood weet te rechtvaardigen. Hoe zou het zijn als de wereld van religie ten einde loopt?  Waar kunnen we de gebreken in inzicht die volop in iedere religie zo sterk zijn, in kracht te doen afnemen en de verdeeldheid die ons heeft afgescheiden weer onze ogen opent voor elkaar en het beeld van God herzien. Zien dat die pin los te trekken is. De wereld ligt open, onze Moeder Aarde die onder onze kwelling gebukt is gegaan, weer in haar oorspronkelijke staat brengen, door onze energie te bundelen en alles in het werk zetten om al de gekkigheid, politiek, religieus, militair en economisch, die we ons op de hals hebben gehaald, op te lossen. Want is het op te lossen?  Richtend op het goede nieuws dat de wereld die wij kennen te einde loopt. Het geeft ruimte voor een nieuw begin.

Zaak is het dan wel het anders te doen, politiek; dat we niet kiezen voor een halve zool die de leiding op zich wil nemen, religieus; niet langer de verdeeldheid benadrukken, maar streven naar de eenheid, militair; de steeds vernietigende wapens die tot ontwikkeling worden gebracht, maar  zoals Mandela in een toespraak aan het ANC zei; neem al je geweren en hakbijlen waarmee we ten strijden trekken,… en gooi ze in de zee. Ploegscharen zijn er van te maken volgens een Bijbelvers, economisch, de belangen van een enkeling en de slimmigheden tenkoste van anderen op financieel gebied, niet langer een plek te geven. Er is plek voor een eerlijke economie, dat weten we donders goed. Net zoals we weten dat roken slecht is voor de gezondheid, en nu dan ook te stoppen daarmee.