Als woorden de verf zijn…

…kan het verhaal  een kunstwerkje worden.
Zo hoorde ik van de week een kunstwerkje gevat in de volgende anekdote:

 Een dominee van een kerk had een gemeentelid dat keer op keer commentaar op de preek van de dominee had. Op een dag ging de dominee voor en sprak op een begrafenis, de man liep op de dominee af na de dienst, en de dominee verwachtte weer commentaar te krijgen.
De man zei : "Dominee, zoals u vandaag preekte zou U altijd moeten preken." De dominee antwoorde : En U zou altijd moeten luisteren zoals U vandaag luisterde ."

Wat zou ik graag dit werkje signeren.

Winter

Een week voor de kerst ligt er een dik pak sneeuw. Zondagmorgen en de verse sneeuw nodigt uit tot het maken van een wandeling. Honden mee en vooral de pup vindt het allemaal maar prachtig.
Ganzen vliegen in V formatie over en op een gegeven moment vliegen twee V’s zo dicht bij elkaar dat ze een grote W in de lucht vormen. Laatst stelde iemand de vraag of ik wist waarom de ene kant van de V langer was dan de andere. Het antwoord was: omdat daarin meer ganzen vliegen …

De hei en de bosrand zijn als betoverd door het wit van de sneeuw, ieder takje en twijgje draagt een streepje sneeuw en het vertrouwde beeld is opeens letterlijk en figuurlijk ondergesneeuwd.
Alsof iemand met een penseel sneeuw alles heeft bestreken. Hoe oogstrelend alles er ook uit ziet ben ik wel blij dat het zondag is, want deze pracht is een lust maar ook een last, zeker als je je op de weg moet begeven met de auto. Eergisteren stond er door de sneeuw meer dan 700 km file in ons land. En dan ben je niet zo blij. Morgen moet ik ook weer achter het stuur. Maar mooi blijft het.

Buiten is nog plek …

De wandeling op de hei met de honden was koud. Guur trok de wind over het besneeuwde veld.
Een vrije dag vandaag en als ik straks thuis ben ga ik naar mijn atelier, gisteren heb ik op een groot paneel de achtergrond en de schets gemaakt. Daar ga ik zo mee verder. Eerst nog een lekker bakje koffie en dan pak ik de kwasten op. Als je een ‘gewoon ‘ huis hebt en de muren raken vol, ga je toch op zoek naar andere bestemmingen voor je schilderijen. Zo hangen er op verschillende plekken op mijn werk een aantal en in de zorgwinkel in het dorp logeert mijn ‘zeearend in de sneeuw’ een poosje.

Verleden jaar heb ik als experiment een schilderij voor buiten gemaakt. Op MDF heb ik een acryl schilderij gemaakt, het daarna gelakt en toen gekeken hoe het zich hield in weer en wind.
Het hield zich goed en nu hangen er drie in de tuin en nog een kunstig werkje van een ijsvogel.
Maar ja, ik heb ook een klein tuintje, maar wel een hoekhuis met een grote blinde muur aan de zijkant.  En ja, daar krijgt het grote paneel waar ik nu mee bezig ben, een plekje. Moet ik het natuurlijk eerst nog tot een succes maken. Ik ga mij best doen.

Petje af…

In de winkelstraat van ons dorp staat een pand al geruime tijd te huur. Toen ik erlangs liep viel het aparte stoepje op dat ervoor was aangelegd. Een mooi in patroon gelegd tegelpaadje en ik bekeek het goed om het thuis met potlood en papier er een schets van te maken. Eenmaal thuis lukte het me niet het patroon vanuit de herinnering, van wat ik daar zag te kopiëren. De volgende dag met de camera er naar toe en een paar foto’s genomen van dat mooie stoepje. Een print gemaakt en toen de tegel uitgeknipt, uitgemeten en vergroot.
Met de sjabloon die ik ervan maakte dacht ik aan de gang te kunnen gaan, maar na de tegel keer op keer te hebben nagemeten en na vijf keer een nieuwe sjabloon gemaakt te hebben, kreeg ik nog steeds niet het gewenste resultaat.

De andere dag weer met de camera erheen, ik had blijkbaar de foto schuin genomen, en nu dan de foto recht boven de stoep genomen en weer aan de slag. Uiteindelijk kreeg ik het passend en bracht het over op een paneel. Een geploeter om met een penseel rechte lijnen te schilderen en daarna de vlakken grijs/zwart/wit  in te vullen. Kleuren tussen de lijntjes, ik ben er even zoet mee geweest. En dan te bedenken dat iemand dit stoepje zo verzonnen heeft en een kunstige stratenmaker deze stenen zo perfect heeft neergelegd. Petje Af.

Mus.

De handgemaakte voertafel die afgelopen jaren in de tuin stond , is vervangen door een gekochte voertafel uit een tuincentrum. Vogels doen zich te goed aan de zaden de pinda’s en straks als het wat kouder wordt, de vetbollen. De turkse tortel, de merel, kool-  en andere mezen, heggemus, roodborst, groenlingen, vinken en een vogeltje dat een warm plekje in mijn hart heeft, de huismus.
Een rondtrekkend groepje mussen doet zo nu en dan ook mijn voerplek aan en maken dan in de struiken het nodige gezellige kabaal die een groepje mussen zo eigen is.

Waarom heeft de mus dat extra plekje in mijn hart ?  Ik denk dat het uit mijn jeugd komt. Het was dat ik met een vriendje in de tuin speelde en de buurman was aan het schieten met een windbuks.
Nieuwsgierig gingen we bij hem kijken en hij schoot een mus dood, we renden naar het dode vogeltje om het op te halen om het bij de buurman te brengen, maar tot mijn verbazing had hij helemaal geen aandacht voor dat nog warme dode musje. Hij begon alleen maar te pochen dat hij met gemak een pepermuntje van een paaltje kon schieten. In mijn kleine kinderhoofdje brak iets, ik stond daar met het dode vogeltje en hij had het over een pepermuntje…   Als ik nu die oude buurman nog  tegen kom, denk ik nog altijd met afschuw terug aan dat moment. Een andere buurman peurde de nesten van de mussen onder zijn dakpannen vandaan. Die rotbeesten maakte te veel kabaal en hij scheen er ook nog genoegen in te beleven om het te doen als ik in de buurt was. Hoe boos ik ook werd op de buurman hij lachte er alleen maar om. Een boerenzwaluw die elk jaar een nest had in zijn garage kreeg meer respect van hem. Hij zette zelfs de auto buiten zijn garage neer om de zwaluw de ruimte te geven, want zo zei hij met een ernstig gezicht :
“Als je een zwaluw verstoord, overkomt je ongeluk “ Een gunstig bijgeloof dat de zwaluw beschermde en ik zou willen dat er over de mussen bij hem ook zoiets te bedenken viel.

Nu de mussen op mijn voertafel neerstrijken, voel ik door deze geschiedenis extra warmte voor ze en ik gun ze het voer van harte, ondertussen haal ik een pepermuntje uit de trommel en steek het in mijn mond.

Gekleurde wolken,

Nu de wintertijd weer is ingegaan is mijn rondje met de honden over de hei na het eten, verschoven voor het eten. Tussen half vijf en vijf nog even de hei op de benen strekken. Het was een regenachtige dag geweest, maar in de loop van de middag klaarde het wat op. Nu hangen er dikke wollige wolken en heeft de wind slierten wolken uiteen geblazen, met daarachter het blauw, het zo mooie hemels blauw van een warme zomerdag. Ganzen trekken zo nu en dan langs en zojuist kwam er en vlucht recht over me heen en daar nog één voor langs die wolk met verschillende tinten grijs.

Ze vliegen hoog maar hun gegak maakt me dat ik omhoog kijk en naar ze op zoek ga. Toch kijk ik in eerste instantie achter de vlucht omdat mijn oog naar de plek gaat waar het geluid vandaan komt.
Tussen de grijze dikke wolken vormen zich aan de horizon dunnen lange wolken die op een gegeven moment door de zon beschenen oranje oplichten. Tussen al dat grijs opeens zo’n heldere kleur als een afscheid van de zon die op deze wijze naar de aarde zwaait. Een paar tellen later is het weer voorbij en dat wat oranje was is nu weer grijs en het word schemerig. “Kom jongens, we gaan naar huis “ De boerenkool die ik opzette voor we van huis gingen zal zo onderhand wel gaar zijn.

Al doende …

De inspiratie die mijn zoon aanlevert in de vorm van zijn foto’s is …inspirerend.
Voor de reeën bronst ging hij naar Hilversum en daar op de hei maakte hij de foto’s die mij weer voedsel gaven voor een nieuw schilderij. Een jonge reebok die in de dekking staat trok mijn aandacht en het paneel dat ik klaar had staan kreeg die bestemming: de jonge reebok. Een paneel van MDF 120x60 cm had ik al bewerkt met Gesso met verschillende kleuren en het oppervlak ruw geverfd.
Daar kwam de schets van de reebok op, maar al snel zat ik vast op de achtergrond. De foto gaf een sfeervol onscherpe achtergrond met hier en daar scherpere details. Ik begon de contouren van de struiken en planten aan te geven met kleur en vorm, maar kon het niet naar tevredenheid erop krijgen. Ik gebruikte kwasten, toen een spons, wreef het uit voegde andere  kleuren toe, tot het ree in een grote kleurrijke wolk leek te staan. Dat is niet mijn bedoeling en ik gooide het roer om en pakte mijn kleine penseel en begon met zwart lijnen die blad en tak zou weergeven.
Wat ik niet van plan was gebeurde al doende toch, het werd een” glas in lood “ schilderij. Lijn voor lijn tekende de struiken en bracht detail aan de reebok. Dan is een paneel van deze grote een lange weg om dat in te vullen met zwarte lijnen, maar het effect is er naar. Ik ben er aardig tevreden over.

Een bijzondere tijd...

In mijn atelier heb ik ook een laptop. Als ik een detail wil schilderen kan ik een foto van mijn onderwerp zoeken en inzomen op bijvoorbeeld een gebied rondom het oog om het zo beter te bekijken.
Een internet verbinding maakt dat ik vanuit mijn zolder de hele wereld kan over surfen. Als de kwasten in de pot geparkeerd staan, brengt het  internet  me op plekken waar ik anders niet zo snel zou komen. Verschillende schilders hebben een site en toen ik een paar weken geleden op een kunstmarkt was, heb ik menig visitekaartje meegenomen om thuis hun site op te zoeken. Het is niet alleen schilderen waar ik me bezig houdt,  allerlei andere interesses zijn door het net opgewekt. Zo kwam ik op TED.com terecht, een platform waar sprekers over allerlei onderwerp hun zegje  doen . Onderwerpen die me niet direct boeien, maar als ik naar een dergelijk spreker luister blijkt het heel interessant te zijn. Zo legt een dirigent uit hoe verschillende dirigenten hun orkest dirigeren.
Toen ik het aanklikte kwam ik op een boeiend  verhaal terecht, en heb het filmpje inmiddels wel 10 keer gezien.  Zo kwam ik van de week  op een spreker , Tim Birkhead met; The early bird watchers .
Een boeiende en grappige lezing, waar het volgende mij opviel. Hij liet de zang van de nachtegaal horen en een afbeelding van de foto ernaast. De nachtegaal is geen mooie vogel om te zien,  maar  zingt prachtig. Toen liet hij ons een goudvink zien, die er prachtig uitziet maar niet zingen kan.
Toch is dit vogeltje instaat deuntjes te imiteren en leert snel.  
Ja, we leven in een bijzonder tijd, zit ik daar op mijn atelier en heb de wereld aan mijn vingertoppen liggen.

Roeien met de riemen….

Vaak wil ik iets ondernemen en denk dan dat de omstandigheden niet gunstig zijn. Dikwijls een reden om het te laten of het uit te stellen, en van uitstel komt …
Een eigen ruimte, een atelier dat was mijn wens, dan zou het allemaal beter gaan. Nu moest ik het doen met een plekje in de woonkamer en zomers zat ik vaak buiten met de schilderspullen, maar de tafel moest weer vrij voor het eten, raakte het bewolkt dan snel alle spullen weer opgeruimd. Het was behelpen en een rede tot uitstel. Als..dan, dan zou het beter gaan, had ik maar een eigen ruimte! Tot mijn dochter die de zolderkamer als haar slaapkamer had, ging trouwen. Ik mocht haar als vader weggeven en dat had een dubbele lading voor mij, ik was blij dat mijn dochter haar liefde gevonden had en haar geluk niet op kon toen ze ging trouwen, maar ik dacht ook stiekem aan de vrijgekomen zolderkamer.

Een paar dagen na het huwelijk begon ik met de kamer in te richtten tot een atelier en nu heb ik al ruim een jaar daar een geweldig plek. Een grote tafel voor het raam dat uitzicht geeft over de hei, me omringd met boeken, de schilderijen aan de muur, een plek om te lezen, te schrijven, muziek te luisteren en natuurlijk te schilderen. Een eigen plekje, dat zou iedereen moeten hebben. Van de winter heb ik mijn vriend uitgenodigd om samen te schilderen en zo zaten we daar op een zaterdagmiddag te schilderen. Maar meestal zit ik er alleen, ja,…met deze riemen is het goed roeien.

Herten en reeën

Elk moment in het jaar heeft wel iets belangwekkends. Sommige dingen zijn grootst, zoals een herfststorm, en in diezelfde herfst ploppen verschillende paddenstoelen uit de grond. De herten gaan zich weer opmaken voor de bronst en de anders zo stille dieren laten zich dan goed van zich horen. De geweien zijn op het mooist en de sfeer en decor van het herfstbos wachten op het optreden van de herten. Verleden jaar ben ik gaan kijken op het Nationale Park De Hoge Veluwe en ik was verbaasd hoeveel belangstelling voor dit gebeuren was. Langs een weg stonden honderden mensen met camera’s de herten te observeren, die zich daar weinig aantrokken van de vele mensen die hardop pratend daar bij de hertenbronst waren. Auto’s reden af en aan, portierdeuren sloegen dicht, er werd gepraat en gelachen … en ondertussen op de open stukken hei vonden daar bronsttafrelen plaats. Hoe pietluttig bepaalde natuurorganisaties doen tijdens de bronst en het liefst publiek weren, zo groot is de belangstelling op het park en is er daar ruimte voor.

In juli/augustus heeft het ree zijn bronst, minder opvallend als zijn grotere neef, maar als je er oog voor hebt dan zijn de reeën minder schuw en op zijn mooist. Wanneer een bokje zijn kop boven het hoge gras uitsteekt, levert dat een fotogeniek plaatje op. In de vroege ochtend met oranje lucht van de opkomende zon en op een richel op de hei lopend ree, levert zo’n moment op.

IJsvogel

De vraag wat je favoriete vogel is, is een lastige. Wat zang betreft steekt de Nachtegaal boven alles uit, hoewel ik ook graag de Roodborst hoor en in het vroege voorjaar doet de riedel van de Heggemus mijn hart ook weer wat sneller slaan. De Merel die in zijn zwarte pak elke ochtend en avond plechtig zijn zang laat horen, als eerste van de dag en de dag als laatste afsluit. In het hele vroege voorjaar wordt het hele gezin naar buiten geroepen als hij zijn zang weer laat horen, vaak als eerste weer van het nieuwe seizoen, en als we niet thuis zijn sturen we elkaar een sms’je, “ik hoor een Merel “

De eerste Fitis moet eigenlijk vermeld worden op het acht uur journaal, want dat is echt nieuws als dat kleine dappere vogeltje zijn aankomst weer viert met zijn korte zang, en het Winterkoninkje brengt telkens weer een glimlach op mijn gezicht als ik zijn driftige liedje keer op keer hoor. En hoe vaak heb ik me verwonderd hoe de Specht zijn roffel maakt, ook een manier van zingen. En wat te zeggen van het gekwetter van de Boerenzwaluw of het gieren van de Gierzwaluw… oorstrelend. Eigenlijk is het niet te doen om één vogel eruit te nemen en daarvan te zeggen dat het je favoriet is. Maar dan toch, als je een schilderonderwerp zoekt, dan is er toch wel een vogel te benoemen die ik graag schilder… en dat is de IJsvogel.

Een erg foto geniek en ‘schilder’ geniek vogeltje die ik toch wel een paar keer geschilderd heb. Wat dat betreft is het wel een favoriet van mij, hoewel ik hem in de natuur maar zelden te zien krijg. Misschien juist daarom zo’n bijzonder vogeltje en als je hem vast kan leggen op foto of in verf… dat is een favoriete bezigheid van mij.

Van koud naar warm.

Toen mijn zoon met nog een paar anderen,in februari 2009 ‘s morgensvroeg in een hutje in Noorwegen werd gedropt, vroor het hard. De prooi die was uitgelegd om de arenden te lokken en als fotomodel te laten fungeren, was stijf bevroren. De nodige extra kleding moest mijn zoon warm houden want pas tegen vijf uur in de middag werden ze weer opgehaald en zolang moesten ze wachten, stilzitten en hopen op gunstige omstandigheden, wat zowel het weer als de opkomst van de vogels betrof.


Sneeuwbuien, kou en het alles om de steen- en de zeearend voor de camera te krijgen. Het resultaat loog er niet om, honderden foto’s werden ingeladen in de computer en slechts een paar geselecteerd om op zijn web-site en op birdpix te plaatsen.

Ik selecteerde er twee om als model te fungeren. Een arend zittend op een besneeuwde tak en op een groot formaat begon ik de vliegende zeearend te schilderen. Makkelijk was dit niet en ik heb het ook weer een tijd aan de kant gezet. De grote robuuste vogel had veel donkere schaduw onder de vleugel en veel detail aan veren, waar ik me niet direct aan durfde te wagen.

Maar dan toch werd het paneel weer op de ezel gezet, het was inmiddels zomer 2010, de nodige kleuren op het pallet gedaan en weer aan het werk. Het begon onder mijn handen vorm te krijgen en de kleuren, de details leken opeens te kloppen. Dat gaf de burger weer moed, het hing daar in de blauwgrijze lucht zonder poten en daar stokte ik weer even. Maar goed kijken en proberen en doen en daar vloog de arend compleet op mijn paneel. Zou ik de sneeuw er ook op aanbrengen? Als ik het laat sneeuwen op het paneel kan het makkelijk de hele afbeelding bederven. Ik heb mijn atelier op zolder en het waren warme dagen. In mijn korte broek en in mijn blote bast, begon ik de sneeuwvlokken te schilderen. Het zweet gutste over mijn hoofd op die warme zolder. Toen bedacht ik dat toen mijn zoon daar in het koude hutje zat en deze foto maakte bekant verkleumde, en zie mij hier zitten met het zweet op mijn hoofd, dezelfde sneeuw te schilderen.

Toen het schilderij afgewerkt en gevernist was kreeg het een plaats boven de bank in de huiskamer. Toen mijn oudere zus het schilderij kwam bekijken was haar reactie : “Ik krijg er kippenvel van.” Kijk ,daar kreeg ik het weer koud van.

Erfstuk

Vlak bij ons eerdere huis stond een berk met een spechtennest . Op een middag ben ik daar met het fototoestel gaan zitten en heb een hele serie foto’s gemaakt van de aanvliegende oudervogels.

Het was nog niet zo lang dat ik schilderde en ik schilderde toen nog enkel met olieverf. Een afdruk van de foto werd gemaakt en stond model, ik begon de specht op die ruwe bast van de berk te schilderen . De plek waar de holte zat was ontdaan van de bast en de lijnen in dat lichte hout waren een ware uitdaging om die te schilderen. Het werd een geslaagd schilderij, waar je als beginnend schilder apetrots op bent.

Toen ik begon met schilderles, zei mijn moeder, dat het allemaal vast aardig was wat ik deed maar ze wilde geen schilderij van mij hebben. De muren hangen vol, van de kleinkinderen die opa en oma al van de nodige tekeningen had voorzien, en de nodige familiefoto’s prijkte daar al aan de muren.

Maar toen ik het spechtenschilderij aan de muur van mijn woonkamer had hangen, was mijn moeder op bezoek en zag dit spechten schilderij hangen. Ze keek er naar en het was te merken aan haar dat ze het mooi vond. “Jammer hè ma, je wilt toch niets van mij hebben,” plaagde ik haar. Ja maar deze vond ze toch wel heel mooi. En daar bleef het bij.

Die avond ben ik naar het huisje van mijn moeder gereden met het schilderij van de specht onder mijn arm. Voor jou mam, want ik denk dat je deze wel wilt hebben. Er werd een plekje aan de muur gezocht en dezelfde avond hing het van af toen in haar huis. De lijstenmaker maakte er een mooie lijst omheen en het heeft jaren in haar huis gehangen. Tot ze kwam te overlijden en nu heb ik het als erfstuk weer terug en hangt het in mijn huis in de gang.

Wanneer mag je je kunstenaar noemen ?

Als je zo nu een dan de kwast en verf ter hand neemt, en het aantal schilderijen dat je hebt gemaakt en als geslaagd wordt beschouwt, dan wordt je zo nu en dan met kunstenaar aangeduid.
Onprettig klinkt dat niet, maar brengt je ook in verlegeheid. Is dat niet te aanmatigend om jezelf zo te noemen ?
Maar zo langzamerhand dringt het tot je door dat wanneer je iets doet het ook gaat worden. Voor mijn dagelijks werk rij ik in een auto en ben daarom chauffeur, dat staat ook op mijn loonstrookje.
Zo schuif ik langzaam maar zeker aan in de lange rij van kunstenaars, maar mijn bescheidenheid gebied me om wel achteraan te sluiten.

Mijn zoon fotgrafeerd en levert me dikwijls de modelen aan die ik schilder, zo is hij verleden jaar in Schotland/ Ierland geweest en kwam met rake opnames thuis van Jan van Genten en papagaaiduikers, die daar Puffins heten.  Als je dan zo'n clownesk vogeltje weet vast te leggen op linnen en je signeert het ...dan geeft het wel een kunstenaars-gevoel.