Het zwaard in de steen

Op Netflix kijk ik de series ‘Once Upon a Time’, een lange serie waar ik al ruim twee weken zoet mee ben. Het verhaal gaat over de bewoners in het plaatsje Storybrooke  waar in een parallelle wereld iedereen in dat plaatsje ook een rol heeft in het betoverde bos, waar zich al de sprookjes afspelen, van Sneeuwwitje en de Boze Koningin, tot Rapunzel, Roodkapje, de zeven dwergen en Repelsteeltje. Het zijn allemaal dubbelrollen. Sneeuwwitje in het betoverde bos is in het plaatsje Storybrooke de School juf, en de Boze koningin is daar de burgemeester en Repel heeft een winkel in antieke spullen en de zeven dwergen werken in de plaatselijke mijn. Het verhaal is een vermenging van het heden en het verleden en verteld van magie en romantische verhalen. Het is een serie van 5 seizoenen en elk seizoen bestaat uit 15 afleveringen van elk 40 min. Ik krijg er maar geen genoeg van en ik ben nu bezig met seizoen vijf aflevering 6, en het spijt me dat het binnenkort is afgelopen. Dat is mooi dat een verhaal zo mooi verteld en uitgebeeld wordt, dat het blijft boeien. Ik zit nu in de serie dat Koning Arthur en de ridders van de ronde tafel in het verhaal voorkomen en ik ben wel vertrouwd met deze legendes en sprookjes dat ik de nieuwe karakters ook direct kan plaatsen. In die zin zijn sprookjes en legendes zinnebeeldige verhalen, een verhaal in een verhaal, het één wordt beeldend verteld, het andere deel moet door verbeelding worden ontdekt. Zo wordt er meer gezegd dan dat je hoort en juist datgene dat je niet hoort bevat de boodschap. Een ingeving komt als een stille stem in je hoofd, een inzicht ontvouwt zich aan je.

In het verhaal van Arthur komt in het begin van het verhaal een zwaard dat vastgeklonken zit in een steen voor. Merlijn, de ziener, heeft geprofeteerd, dat hij die het zwaard uit de steen kan halen, de rechtmatige koning van Engeland zou zijn. Menig stoer en sterk ridder deed een poging, maar het zwaard bleef onwrikbaar in de steen vastzitten. Totdat Arthur, die een wapenknecht was van een ridder, het zwaard was vergeten toen Kay, zijn meester, in een toernooi moest vechten. De herberg was afgesloten en Arthur kon niet naar binnen om het zwaard te halen en vond toen de steen met het zwaard daarin. Hij pakte het heft en trok met een lichte ruk het zwaard uit de steen, niet omdat hij een greep naar het koningschap deed, maar omdat hij een zwaard nodig had. Het zwaard Excalibur kwam zo in het bezit van een schildknaap die daardoor het koningschap verwierf. Daar waar kracht en naar macht wellustelingen faalde, trok hij het zwaard eruit. Als ik dan denk aan mijn zwaard, mijn Excalbur dat in de steen vastzit, dan heb ik ook gezien dat ouders, leraren, overheid, religie en wellicht ook vrienden, het zwaard uit mijn steen probeerde te trekken, maar het bleef onwrikbaar vast zitten. Het zwaard wachtte op mijn hand, ik ben degene, de enige die mijn zwaard uit mijn steen kan trekken om de heerschappij over mijn eigen leven te claimen. Net als bij Arthur, niet omdat ik die heerschappij claim, maar dat het mij rechtmatig toebehoort. Zo heeft iedereen een zwaard in een steen zitten, en niemand anders dan hij/zij zelf kan dat zwaard eruit trekken.
Het zwaard Excalibur staat voor het zwaard dat wanneer rechtvaardig wordt gehanteerd, onoverwinnelijk maakt. Het doet een beroep op je potentieel, dat wij blijkbaar niet goed genoeg weten te benutten. Trek het zwaard uit je steen….

Bewust wording

Dat het niet zo gaat in de wereld als het zou kunnen, hoeft geen betoog. Een opsomming van wat wij mensen klaarspelen met onze planeet, met de samenleving, is tot het afschrikwekkende aan toe. Een dier wordt wel eens beoordeeld of het nut heeft, of domweg weten we een diersoort als schadelijk weg te zetten, maar we beoordelen ons zelf niet met die maat. Hooguit andere bevolkingsgroepen of mensen met een ideologie, die dan het liefst de kop ingedrukt moet worden, desnoods door oorlogsgeweld er tegen over te plaatsen. Onze eigen behoefte wordt schromelijk overdreven, de religie die we aanhangen is de ware, onze consumptie behoefte, door de reclame aangestuurd, doet ons geloven dat we iets te kort komen dat we als de donder moeten aanschaffen. En er zijn prachtige dingen waar we ons mee kunnen omringen en onze huizen verfraaien, we hebben het nooit zo goed gehad als nu en als je op de goede plek ben geboren je bijna verzekerd van eten en drinken bent. We bewegen ons op het wereldtoneel als welvarende mensen. Elk voorzien van een mobile telefoon in de zak en één of meerdere computers in bezit.

We worden ons ook steeds meer bewust dat het leven meer is dan ‘eten en drinken’, we willen weten waar het vandaan komt. Door de geweldige stroom aan informatie verrijken we onze kennis over bepaalde zaken. We worden ons bewust dat het consumeren van vlees en vis niet onbeperkt kan doorgaan. We worden ons langzaam maar zeker bewust dat een dier een levend wezen is dat net zo graag wil leven als wij. Er ontwikkelt een empathie voor dieren, die het steeds moeilijker maakt met ze om te gaan zoals lange tijd gedaan is. Het is ook allemaal zo lekker… en ook al denk ik dat de smaaksensatie die eten geeft erg overdreven wordt, is het wel iets waar we blijkbaar keer op keer een behoefte aan hebben om deze te beleven. Het gaat ons niet zozeer om de voedingswaarde, maar om de smaak. Op de keper beschouwt vindt dat in de mond plaats. Als dat wat je in je mond steekt en je kauwt erop, dat dat ongeveer 20- 30 seconde smaaksensatie geeft en je neemt daarna de volgende hap om die sensatie te laten voortduren, tot het bordje leeg is. Ik mopper wel eens dat het koken meer tijd in beslag neemt dan het op te eten. Je hebt lekker gegeten en misschien wel onbewust weet je dat het enorm voorrecht is dat al die middelen tot jouw beschikking staan. Hoewel het niet het geval is, geeft de aarde een overvloed aan voedingsmiddelen om elk mens, elk levend wezen te voeden, er toch mensen zijn die niet voldoende eten hebben. niet omdat het er niet is, maar omdat het niet goed verdeeld wordt. Dat is het meest schrijnende van alles, dat er mensen zijn die er geen toegang toe hebben, terwijl als je een oorlog wil voeren in hun landen, dat de wapenen beter en sneller zijn aan te voeren, dan eten en drinken. Er wordt meer druk over gemaakt wat een mogelijke presidentskandidaat in de USA voor beledigende dingen weet uit te kramen, dan dat we op zoek zijn naar een goed bestuurder. 

We hebben een potentieel mooie wereld tot onze beschikking en misschien is het hoog tijd om al onze fouten op een rij te zetten en er van te leren. Dan zou de behoefte aan oorlog er misschien het eerst aangaan en dat zou de USA per jaar al 650 miljard dollar schelen, die dan voor een goede zaak ingezet kan worden. Denk je eens in, zoveel geld dat in het teken van vernietiging besteedt wordt, dat daar vruchtbare akkers mee ontwikkeld worden om de Afrikaanse bevolking hun eigen voedsel te laten produceren….  Amerikaanse sporters weigerde om tijdens het volkslied hun hand op hun hart te leggen uit respect voor de vlag. Ze zeiden dat ze een land niet konden respecteren die ongelijkheid nastreeft en zwarte jongeren door blanke agenten te laten doodschieten.  Ze gingen op een knie zitten en protesteerde daarmee tegen het huidige systeem, laten we dit voorbeeld volgen. 

Een Koninklijke onderscheiding

Plotseling denk je bij jezelf: hoe kan het dat een bepaald persoon nog steeds geen lintje heeft gekregen? En zo was het begin dit jaar ook bij mij. Al vele jaren heb ik een grote bewondering voor een plaatsgenoot. Laten we hem Hans noemen. Er zijn mensen genoeg die wat voor een ander doen natuurlijk, maar er zijn ook mensen die meer doen dan de gemiddelde medemens. En Hans is zo iemand. Niet meer een van de jongsten en helaas, nu ook ernstig ziek, maar nog steeds actief in hulpvaardigheid. Zo lang ik hem ken en dat is al zo'n 30 jaar, zet hij zich in voor zijn medemens. Zoekt mensen op met problemen of bij ernstige ziekte, organiseerde leuke uitjes voor ouderen, zette zich in voor mensen met huisvestingsproblemen, haalt gehandicapten op om ze naar hun afspraak te brengen, ging jarenlang in de vakantie naar een echtpaar in het buitenland om ze te helpen met de verbouwing van een opvanghuis voor gestreste mensen en zo kan ik nog wel even doorgaan. Hiernaast zat hij ook in het locale bestuur van een landelijke stichting die geld inzamelt voor bevolkingsonderzoek naar ernstige aandoeningen. Kortom iemand die echt een lintje verdient ! Dus ik neem contact op met de gemeente om precies te weten wat ik moet doen om hem ook de koninklijke onderscheiding te laten krijgen. Nou, je moet er best wel wat voor doen. Mensen die het verzoek om een onderscheiding ondersteunen en dat ook willen vastleggen en mensen die zijn activiteiten met feiten kunnen onderbouwen. En dat natuurlijk ook schriftelijk vast willen leggen ! Nou gelukkig lukte dat prima, want in ons dorp kennen veel mensen hem en weten wat hij allemaal voor anderen deed en doet. Ook de landelijke stichting ondersteunde de aanvraag van harte !

Vervolgens wordt alles voorgelegd aan de gemeentelijke commissie onder leiding van onze burgemeester, die hierover gaat. Zij beoordelen of het genoeg is en of het past binnen de criteria die op internet terug te vinden zijn. Dat bleek gelukkig in orde en vervolgens wordt alles opgestuurd naar de commissaris van de koning in Gelderland. Hij stuurt dit vervolgens door naar het Kapittel in den Haag. Dit zijn mensen die hoge maatschappelijke functies hebben (of hebben gehad) en uiteindelijk beslissen of de onderscheiding wordt gegeven waarna de koning zijn handtekening onder het verzoek plaatst.

Na enige weken kreeg ik van de burgemeester een brief waarin stond dat hij mij helaas moest mededelen dat het Kapittel het verzoek had afgewezen omdat het niet aan de criteria voldeed. Het zal  duidelijk zijn dat mijn mond openviel van verbazing. Het gaat om een man die lokaal bekend is en wiens activiteiten door de burgemeester van ons dorp zijn beoordeeld . Zou hij, dan als hoogste lokale ambtenaar, de juiste critica's niet kennen?  En blijkbaar  de commissie ook niet en dus ik ook niet. Is de burgemeester dus eigenlijk alleen maar een doorgeefluik en wordt in den Haag door mensen die Hans niet kennen en blijkbaar eigen criteria hanteren een verzoek om een lintje afgewezen ? Als burger moet je echt wat doen om tot een goed verhaal te komen. De lokale commissie  geeft je aanwijzingen wat beter moet en wijst je ook af als men inschat dat het onvoldoende is. Voor mij als gewone burger is het onbegrijpelijk dat een man als Hans die zich vele tientallen jaren voor heel veel mensen zich belangenloos heeft ingezet geen lintje krijgt. Ik realiseer me ook dat Hans een uiterst bescheiden man is en zou zeggen: een lintje is ook helemaal niet nodig! Mogelijk is het zo dat ons verzoek om een onderscheiding voor Hans  te vragen is afgewezen omdat Hans zijn activiteiten als een praktiserende christen/kerkganger heeft gedaan . Dus kun je, behalve zijn jarenlange inzet voor de landelijke stichting, alles laten vallen onder “kerkelijke bezigheden” en dat betekent dat hij zich maar voor 2 zaken heeft ingezet: de landelijke stichting en kerkelijk werk. En ja, voor maar 2 zaken kun je iemand  blijkbaar geen lintje geven. Ook niet als hij dat voor heel veel mensen al ruim dertig jaar met hart en ziel  heeft gedaan.

Natuurlijk is het vervelend als een verzoek wordt afgewezen, maar dat kan gebeuren. Maar het voelt erg onrechtvaardig dat door de verlengde procedure, waar de burger geen invloed of inspraak in heeft en waar men maar  moet afwachten wat besloten wordt, terwijl men niet in de gelegenheid gesteld wordt aanvullende informatie aan te leveren, een waardevol medemens wordt af geserveerd.

Kleis Hensen

( Dit verhaal stuurde mijn beste vriend mij die een poging doet iemand in aanmerking te doen komen voor een koninklijke onderscheiding en ik kan me helemaal vinden in zijn verhaal ) 

Nieuw

Een pasgeborene lijkt van niets te weten, maar ligt daar toch met tien tenen en tien vingertjes, alles erop en er aan, in de armen van de moeder. Het heeft in de baarmoeder alles verzameld wat daar voor nodig was, zonder daar ook maar een bewuste daad bij te hebben. Het ging allemaal op het juiste moment en alle organen in het lichaampje kregen hun plek, de ogen werden gevormd, de oren, de neus, de mond, het is allemaal met de grootste wetenschap daar op zijn plek gebracht en zie dat hulpeloze baby’tje daar nu eens liggen, zich van den domme houdend dat hij volmaakt geboren wordt.  Het is blijkbaar op een ander vlak dat de intelligentie van het lichaam een ander is dan die van de geest. Niet onwaarschijnlijk dat als die beide gekoppeld worden het deel van de ontwikkeling van dit jonge kind gaat worden. Nu heeft het nog geen woordenschat en geen beheersing over zijn ledematen, hij ligt daar maar te eten en te slapen. De trotse ouders kunnen hun ogen maar niet afhouden van hun nieuwgeborene, hun kindje. Blij dat alles goed is en goed is gegaan om dit leven een kans te geven. Want hoe perfect het lichaam voor zichzelf kan zorgen en onze bemoeienis niet nodig heeft om zich te vormen, het kan ook ergens mis gaan en zo hebben we dan ook verzonnen dat niemand perfect is. Als je zo’n klein kindje zie liggen die er geen haast mee maakt om groot te worden zodat de ouders al hun zorg kwijt kunnen en dat met grote toewijding doen, dan benijdt ik wel eens zo’n nieuw leven, alles wat in de toekomst hem voorvalt, is nieuw. De eerste vogel die hij ziet vliegen, de indrukwekkende auto’s die ongetwijfeld zijn aandacht gaan trekken, een vliegtuig te zien vliegen. Als ik mezelf naga en wat ik me weet te herinneren van de eerste keren; de vogel die ik in een boekje zag en even later buiten herkende, het fascineerde me en is me tot op de dag van vandaag bijgebleven. De muziek die je opviel en mooi ging vinden, kortom je helemaal in die stroom van nieuwe dingen begeven. Een klein baby’tje herinnert mij eraan dat ik ooit ook de wereld voor het eerst zag en dat de herhaling mij misschien wat dof heeft gemaakt. Zo’n kindje herinnert mij eraan om de dingen weer opnieuw te gaan zien.

Van de week zag in een documentaire over de Pixar studio’s waar een vernieuwende ontwikkeling in de animatie heeft plaatsgevonden. Iets wat niet zonder slag of stoot ging en dat verschillende keren leek stuk te lopen. Maar toch de medewerkers en ontwikkelaars van dit bedrijf lieten het keer op keer er niet bij zitten en als het op de ene manier niet ging, zochten ze een andere. Wat deze mensen kenmerkt is dat het volwassen kinderen zijn, ze spelen met hun fantasie en proberen het werkelijk te maken. En hun kindje werd de film “Toy Story “, een enorm succes. Dit kindje had wel de bemoeienis nodig van “buiten af “. Bij de tweede film kregen ze te maken met andere, nieuwe problemen en ook daar wisten ze een weg in te vinden om die op te lossen, maar tegelijkertijd kregen ze daardoor het besef, dat een eerder succes hun ook zou kunnen afleiden. Ze moesten zichzelf herinneren dat de aandacht niet te laten verslappen, door te denken dat ze het nu wel wisten. Want dat hadden ze bij andere bedrijven gezien, die min of meer op hun lauweren gingen rusten en niets vernieuwends meer maakte.  “Stay hungry, stay foolisch”; was het advies van Steve Jobs. Blijf je afvragen hoe het zou zijn als je het voor de eerste keer meemaakt, en kijk dan af en toe naar een baby om je zelf daar weer aan te herinneren. 

Pendule

Het kan zomaar gebeuren. Je waant je opeens dertig jaar terug. Het overkwam me van de week toen ik op een site een oude LP, die volledig terug te luisteren viel, tegenkwam. Mijn platenspeler staat al jaren stof te vangen en doet het eigenlijk niet meer. Het staat daar met een stapeltje LP’s  en een plaat nog op de draaitafel als een ornament uit een vervlogen tijd. Tussen die LP’s is een muziekstuk van Phil Keaggy “The Master and the Musician “ te vinden, die ik toendertijd grijs draaide. Maar zoals het gaat, op den duur weer vergeten werd en één van de vele LP’s op de stapel werd.

Nu zittend achter de computer en het stuk muziek  raakt mijn oren , dringt diep door, en als ware het een tijdmachine, brengt het me dertig jaar terug. Een gevoel van weemoed komt over me, als ik die tijd van weleer bezoek op de klanken van die muziek.  Ik zit daar met mijn ogen dicht en voel me als een slinger van een pendule die heen en weer slingert tussen toen en nu. Slaat de slinger naar het verleden dan kleeft daar een hoop gevoel en nostalgie van die tijd aan en slingert dat met een grote zwaai het heden in. Die gevoelens van weemoed doen een beetje pijn. Wat heb ik daar achtergelaten in het verleden, of onbenut gelaten. Welke mensen waren aan die tijd verbonden en zijn helemaal verdwenen uit mijn leven. Hoe zal het met die vriend zijn vergaan en waar gingen onze gesprekken over? De tonen van de muziek roepen dat bij me op en de slinger van de pendule van de tijd slingert van het verleden naar het heden en weer terug. Opnieuw een voorraad gevoel ophalend om het uit te storten in het heden. Ik bedenk me, als ik nou iets zou kunnen zeggen tegen mezelf toen ik de naald op de groeven van de plaat zette, wat zou ik tegen hem zeggen? Ik denk dat het goed zo is, het verleden heeft zijn verhaal te vertellen en daar moet ik me nou niet mee willen bemoeien.  De dingen die toen plaatsvonden hebben de richting bepaald van waar ik nu ben. Opeens krijgt de weemoed een andere inhoud, want het leven wat tussen toen en nu zich heeft afgespeeld en waar toen de toon werd gezet, is een goed leven. Wie weet zet ik over een aantal jaren een muziekstuk op dat ik nu mooi vindt, dan helpt het mij dan weer herinneren aan een, weliswaar vervlogen, maar ook een mooie tijd. Carpé Diem.  

Engelentrompet

De BBC heeft prachtige tuinprogramma’s waar ik graag naar kijk. Het programma “Gardens World “ is zo’n programma en die kan mij als fan rekenen. De presentator Monty Don die met zijn twee Golden Retrievers allerlei wetenswaardigheden over de planten in de tuin aan de orde brengen en dat zo het seizoen door. De gemoedelijkheid en de sfeer, maakt het een prettig half uur televisie, waar ik elke vrijdagavond op afstem. De andere onderwerpen die aan bod komen, zoals iemand die zich gespecialiseerd heeft in een bepaalde bloem of plant en daar zijn gepassioneerde verhaal bij heeft. De tips die in het programma gegeven worden, zoals onder de aardbeienplanten een laagje stro te leggen om de rijpende aardbei te beschermen tegen de vochtige aarde, zijn eenvoudig toe te passen in de eigen tuin.  In het voorjaar hebben we een plant aangeschaft, de Brugmansia.
De Nederlandse naam vind ik zoveel keer mooier: De Engelentrompet. Misschien wel vanwege de engelen in de naam, de trompet duidt waarschijnlijk op de vorm van de bloemen. Dankzij de aanwijzingen in het TV programma staan nu twee van deze planten in volle bloei, want er werd met klem aangeraden deze planten minstens twee keer per week te bemesten met een dopje vloeibare mest. En zie hier het resultaat van het opvolgen van advies: twee prachtige statige gul bloeiende Engelentrompetten. 

Goeie morgen

Vanmorgen na de ochtendwandeling met de hond, zat ik in de tuin een kop koffie te drinken. De dag bereidde zich voor met een blauwe lucht met wat watterige wolken hier en daar. Een groepje boerenzwaluwen vlogen voorbij en ik zat te bedenken dat dit moment te vergelijken is met het aansnijden van een slagroomtaart. Het mes snijdt door de slagroom laag en glijdt door de cake heen om er zo een punt uit te snijden.  Op de slagroom liggen kleine stukjes fruit en stukjes chocolade als garnering, de crème vulling laat zich zien als een laagje tussen twee lagen cake. Het geheel wordt op een bordje geschoven met een vorkje erbij. Het kunstwerk van de bakker, met zijn weelderige slagroom op de top , de geur van verse cake en de aanblik van zo’n taartpunt, roept iets feestelijks op. Dat is helemaal voor jouw en je proeft het romige van de slagroom, de beet van de vruchtjes, het knisperen van het chocolade, het smeuïge van de crème en de structuur van de cake.

Zo voelde dat moment daar zittend in de tuinstoel met een kop koffie in de hand, naast een prachtige knalgele Aronskelk in volle bloei, de kleurrijke Dahlia’s verspreidt over de tuin, de Heleniums die rijkelijk bloeien, de Zonnehoed, de knoppen van de Gulde Roede die op uitkomen staan, de witte waterlelie in de vijver en de belletjes van de Fuchsia die onhoorbaar klingelen, de trompetten ven de engelentrompet, kersen op de taart van deze ochtend. Een nieuw begin van een nieuwe dag, dat ziet er net zo lekker uit als een slagroompunt. Elke beet is een mengeling van smaken en indrukken en het mooie van zo’n geestelijke taartpunt is dat het calorievrij is, je wordt er niet dik van…. smullen maar!

reebok

Verleden jaar zag ik hem voor het eerst, een reebok, maar er was wat mee. Zijn linker voorpoot bungelde aan zijn lijf en hij strompelde op drie poten vooruit. Het zou kunnen dat het pootje door een aanrijding deze beschadiging is opgelopen. Ik schrok van deze aanblik, omdat het dier hulp nodig leek te hebben en daar geen mogelijkheden voor zijn. Het is niet onwaarschijnlijk dat zo’n dier in aanmerking komt voor afschot. Het idee dat zo’n hulp behoevend dier lijdt is dat wij dan denken dat het dood beter af zou zijn. Het kon nog lopen, maar zou hij dit kunnen volhouden? Maar dan toch, waarom zou zo’n dier niet in alle rust kunnen sterven, maar we zijn geneigd het dier uit zijn lijden te moeten verlossen. Het was mijn eerste impuls ook om iemand te waarschuwen die dat zou kunnen uitvoeren, maar mijn werkelijke gevoel gaf aan dit geheim te houden en zeker geen beroep te doen op een jager.  Maar het bracht me wel in een dilemma.

 foto Rene

Ikzelf had ook een probleem met mijn been, een stekende pijn vanuit mijn heup, waar ik toch ook maar eens mee naar de dokter ging. Ik heb wel de luxe om hulp te vragen en er medicatie voor te krijgen. Hoewel ik hulp en medische aandacht kreeg voor het probleem met mijn benen, bleef ik toch mijn klachten houden. Om de afstanden te kunnen wandelen die ik gewoon was te lopen, heb ik het nu nodig een klein stoeltje in mijn rugtas mee te nemen en af en toe te gaan zitten. Hoe groot was mijn verassing toen ik de reebok met de bungelde poot weer zag, een maand of wat daarna, tijdens de reeënbronst en hij, dwars door het struikgewas rennend op zijn drie poten, ijverig achter een reegeit aan het drijven was. Mooi in zijn rode vacht en een prima stangetje op de kop. Kortom in prima conditie, ondanks zijn handicapt. Mijn zorgen die ik over hem had toen ik hem voor het eerst zag, waren niet nodig geweest. Een geruststelling dat het ree zich blijkbaar goed weet te redden en zelfs kan deelnemen aan de bronst. Dat was verleden jaar, hoe zou het nu zijn met de reebok? Ik had hem daarna niet meer gezien, maar vanochtend aan het eind van het pad zag ik een ree staan, volop in de rode vacht een prachtig geweitje op de kop,…en een bungelde poot. Hij heeft zich weer helemaal uitgedost voor de bronst over een maand. Geloof me, ik was blij dit dier weer te zien. Een levend bewijs dat een dier zich goed weet te redden, ondanks dat het er in onze ogen niet goed uit ziet.

Er is goed nieuws en er is slecht nieuws. Eerst het slechte nieuws; de beschaving zoals wij die kennen loopt op haar einde. Het goede nieuws is; de beschaving zoals wij die kennen loopt op haar einde.

In de film Invictus hoorde ik Mandela een uitspraak maken over hoe wij oordelen. Hij vroeg zich af of wij wel genoeg inzicht hadden om ergens over te oordelen. Die kan ik in mijn zak steken. De snelheid waarmee ik een oordeel vorm is, … te snel. Het zijn een paar fragmenten, net wanneer er een bot van een dinosaurus word gevonden en aan de hand van dat ene bot een hier dier gereconstrueerd wordt. Niet erg waarschijnlijk dat dat beeld klopt.  Toch halen wij ook vaak uit een flintertje informatie een heel beeld te voorschijn. Het mooie in de film was het beeld dat er van Mandela  die uit een harde situatie, die 27 jaar gevangenis, een zachtaardige man ontwikkelde. Hij die rede had om haatdragend te zijn, koos voor vergevingsgezindheid. En dat beeld is wat wij van hem kennen. Maar die vraag uit die film bleef bij mij doorzingen; heb je genoeg inzicht.  Zet die knop van je vooroordeel eens wat zachter, het overstemd de hele boel. Kunnen we de pen in onze hand die onze geschiedenis schrijft eens stil houden, van hoe we het toe nu toe gedaan hebben en de pen laten zweven, klaar om er een punt achter te zetten. Hoe lang zijn wij vastgezet met ideeën die van geen kant werken of maar gedeeltelijk nuttig zijn. Hoe trouw blijven we aan onze boeien die ons vasthouden, terwijl we de sleutel in handen hebben. 

Een circusolifant, kun je op de plek houden door een pin in de grond te slaan en daaraan met een ketting de voet van de olifant daaraan vast te maken. De olifant hoeft alleen maar die poot op te tillen om die pin uit de grond te trekken. Waarom doet hij dat niet?  De dompteur heeft de olifant van jongs af aan gewend om stil te staan als hij vast zat aan een pin. Als kleine olifant rukte hij en trok hij aan zijn pin maar het lukte hem toen niet los te komen. Tot hij eindelijk zijn gevecht opgaf en opgroeide en telkens als hij aan de pin werd gezet, gelaten bleef staan. De wereld die ten einde loopt is net zo’n pin, we zijn er razend vertrouwd mee geraakt dat we eerder uitzien naar het ‘einde’ van de wereld dan dat we ons best zouden doen haar te behouden. Wat wanneer we inzicht proberen te verwerven om van die pin los te komen.  De wereld die ten einde loopt is net zo goed, goed nieuws, de olifant is met gemak in staat zich te bevrijden van de pin. Er is ruim de ruimte voor nieuwe denkbeelden, die inzicht kunnen verschaffen. Ik hoorde iemand zeggen dat religie het slechts is wat de mensheid is overkomen, het is aanleiding tot verdeeldheid, haat en nijd die zelfs tot elkaars dood weet te rechtvaardigen. Hoe zou het zijn als de wereld van religie ten einde loopt?  Waar kunnen we de gebreken in inzicht die volop in iedere religie zo sterk zijn, in kracht te doen afnemen en de verdeeldheid die ons heeft afgescheiden weer onze ogen opent voor elkaar en het beeld van God herzien. Zien dat die pin los te trekken is. De wereld ligt open, onze Moeder Aarde die onder onze kwelling gebukt is gegaan, weer in haar oorspronkelijke staat brengen, door onze energie te bundelen en alles in het werk zetten om al de gekkigheid, politiek, religieus, militair en economisch, die we ons op de hals hebben gehaald, op te lossen. Want is het op te lossen?  Richtend op het goede nieuws dat de wereld die wij kennen te einde loopt. Het geeft ruimte voor een nieuw begin.

Zaak is het dan wel het anders te doen, politiek; dat we niet kiezen voor een halve zool die de leiding op zich wil nemen, religieus; niet langer de verdeeldheid benadrukken, maar streven naar de eenheid, militair; de steeds vernietigende wapens die tot ontwikkeling worden gebracht, maar  zoals Mandela in een toespraak aan het ANC zei; neem al je geweren en hakbijlen waarmee we ten strijden trekken,… en gooi ze in de zee. Ploegscharen zijn er van te maken volgens een Bijbelvers, economisch, de belangen van een enkeling en de slimmigheden tenkoste van anderen op financieel gebied, niet langer een plek te geven. Er is plek voor een eerlijke economie, dat weten we donders goed. Net zoals we weten dat roken slecht is voor de gezondheid, en nu dan ook te stoppen daarmee.

Alles in de natuur zoekt de beste omstandigheden op, alles groeit naar het licht…

Uit een kier van het luikje van de compostmaker komt een loot van een aardappel plant. Er moet een dik stuk schil of misschien een hele aardappel in de compostmaker terecht zijn gekomen en de kiemkracht en de warmte van het omzettende compost heeft dat aangezet te wortelen en een loot uit te zenden naar het licht. Normaal gesproken zoekt zo’n loot zich een weg door de aarde naar de oppervlakte, eenmaal daar aangekomen vormen zich de eerste groene blaadjes en het licht kan nu ook zijn aandeel geven aan de verdere ontwikkeling van de plant. Hoe zo’n zaad of in dit geval een knol dat allemaal regelt, dat die loot daarheen moet groeien waar hij het licht verwacht, aan de oppervlakte van de aarde, in het geval van mijn compost aardappelplant, een kier in het luikje. Het groeit naar het licht en de intelligentie van de plant, weet, ondanks het harde omhulsel van de bak, toch een kier te vinden om daar de loot heen te sturen.  De aarde en de grond waarin een geheim spel wordt gespeeld door de planten. Wat wij zien is als het spreekwoordelijke topje van de ijsberg, maar het leven roert zich blijkbaar het best of alleen in het ongeziene. Ik las eens dat om een plant te verzorgen het vaak genoeg is als we de wortels verzorgen. Dan zorgt het verder voor zichzelf. Het strekt zich uit naar het licht, maar de wortels geven de aanzet en ontvangen daardoor de energie die de plant opvangt in het licht. Een energie die zijn hoogtepunt in de lente heeft.

“De meimaand is een kus, die de hemel aan de aarde geeft, opdat ze thans zijn bruid en weldra moeder worde.” Een citaat van een Duitse dichter (  Frederich von Lageau ). De lente in al haar levenskracht en levensvreugde, één grote uiting van aaneengeschakelde wonderen, een kus die de hemel aan de aarde geeft. Het kleurenpallet waarmee de verschillende bloemen zich tooien, de geuren de er verspreidt worden. De talloze schakeringen groen en dan hebben we het nog alleen maar over de planten. Ook de vogels meten in de hoeveelheid licht, ze komen terug uit verre oorden om hier te broeden en dat vindt plaats als de dagen lengen. Als dat plaats vindt weten de vogels ook dat het tijd is om hun lied te zingen. En hoeveel kleur krijgt het leven weer als we de kortste dag hebben gehad. Hoewel alles nog grauw en grijs is, kunnen we aan het lengen van de dagen afmeten dat we “weer de goede kant op gaan”.
De kans dat de aardappelplant in de compostbak ooit tot een volle plant wordt acht ik gering, maar toch laat ik het zitten, al was het om mezelf te herinneren dat het leven elke kier benut om zich tot uitdrukking te brengen en voor het aardappelplantje wellicht genoeg energie te verzamelen om een paar aardappeltjes te vormen. 

Rust en vrede

“Hij maakt de geesten rijp”, dat was de missie van een staatsecretaris die in de kamer de ministers moest beïnvloeden met zijn ideeën om meer geld beschikbaar te krijgen voor zijn departement. Het ging over een bedrag van twee miljard euro. Dan moet je met goede argumenten komen, om zo de ‘geesten rijp te maken’. Ooit waren we al onder de indruk als het om miljoenen ging, maar nu wordt blijkbaar met het grootste gemak over miljarden gepraat. Het gaat hem waarschijnlijk lukken, want als de geesten rijp zijn, is het ook zo goed als, binnen. Het is dat, wie het hardst kan praten of het goed kan verkopen, het meest succes lijkt te hebben. De media is ook voornamelijk geïnteresseerd in dat soort figuren en snelt met camera en microfoon er naar toe om daar een pittig nieuwsfeitje van te maken. Ondertussen rijpen er mede daardoor nog meer geesten. Of het waar is, is misschien helemaal niet zo belangrijk, als het maar goed en stevig gezegd is. We hoeven het ook allemaal niet te begrijpen, juist als het vaag en misschien zelfs wat mysteries klinkt, is het misschien juist daarom wel geloofwaardig. Precies waar we heen willen, we geloven het. Het rijpingsproces voltrekt zich naar wens.

Een kritiek op de kerk is gebaseerd op een soortgelijk idee. Eerst maakt de kerk je vertrouwd met het idee dat je zondig bent, dus voor God onaangenaam. Je vaste bestemming is hierdoor dat je voor eeuwig verloren gaat en daar is de hel voor ingericht. Eeuwig pijn en onder het bewind van de duivel. Als de ( jouw) geest rijp genoeg is, dan rijkt de kerk de hand uit en biedt vergeving aan en een toegang naar de hemel, dat dan ook  een escape uit de hel is.  We blijven dan wel zondig, maar dat houdt ons bij de les. Ook hier is het begrijpen ervan niet belangrijk, onwenselijk zelfs, je dient het te geloven… Altijd weer interessant hoe een buitenstander het weet te formuleren, het stemt tot nadenken. Maar als je geest is gerijpt onder de koestering van de religie, zal het niet meevallen daar iets in te veranderen. Het is als een pepretuum mobile, dat wat eenmaal in beweging is gezet, door eigen energie blijft doordraaien.

Dat ronddraaiende idee is helemaal niet zo kwalijk, want alles om ons heen heeft een rondgang, een ritme. Sommige woorden komen ook in paren: Man en vrouw, leven en dood, haat en liefde, oorlog en vrede,… en zo maar door. De jaargetijden zijn  een terugkerend en bewegend geheel, het hele heelal draait er ook lustig op los. Onze bloedsomloop, het kloppen van het hart. Het woord waar het nu om gaat is ook zo,n paar: rust en vrede. Hoe kunnen we daar onze geesten rijp voor krijgen. Zo moeilijk is dat misschien niet, neem de fiets, fiets dan naar een groot glooiend heideveld. Zoek het hoogste punt en stop daar. Pak uit je tas een boekje en je thermosfles met koffie. Ga tegen een boom zitten. Kijk om je heen en mompel zoiets als: ‘wat ben ik toch bevoorrecht’. Voel de rust, lees wat in je boekje dat je altijd bij je hebt en schrijf wat als dat zo te pas komt. Daar zit je dan, ver weg van het geroezemoes van de wereld, de zon schijnt over het veld. Het rijpt je geest. Het is hier rustig en vredig. Ach, maar dat hoef ik jouw niet te vertellen. 

Niets te wensen en toch niet gelukkig!

In de strakblauwe lucht was een veldleeuwerik opgestegen en al klimmend liet het zijn lied over de hei schallen. Ik tuurde de lucht in om het vogeltje gewaar te worden, maar ondanks dat ik het luide, doordringende, constante liedje hoorde, kon ik hem maar moeilijk vinden tussen al dat blauw. Na lang turen werd ik hem even gewaar daar hoog in de lucht. Soms wacht ik, dat ze na een poosje zingen en fladderen daar hoog in de lucht, dat ze hun vleugeltjes bollen als een parachute en dan langzaam naar beneden zweven, om dan tientallen meters boven de grond, hun vleugeltjes tegen hun lijfje drukken om dan als een baksteen naar de grond te vallen. Vlak boven de grond spreidt het zijn vleugeltjes weer uit om zijn val te remmen en strijkt neer in een heistruikje. Zo doen veldleeuweriken dat. Hier getuige van te zijn, vraagt wel van je om er even bij stil te staan. Voegt dit toe aan mijn geluk dit te beleven? Ja en nee.

Ja, omdat ik een moment nam, omhoog tuurde om ‘oog’ contact te maken met een vogeltje daar hoog in de lucht. Nee, omdat ik daarvoor langs menig vliegend en zingend leeuwerikje ben gereden, zonder dat ik daar speciale aandacht voor had. Ik fietste gewoon met de hond over de hei, zoals elke morgen. Maar dan is het, het geheel waar ik van geniet en daar zit de veldleeuwerik in en de koekoek  en de ekster en de torenvalk en de mistflarden laag over de hei en de ….Ik voel me gelukkig en bevoorrecht daar een moment te zijn en toch blijft er nog veel te wensen over. De rest van de dag ligt nog voor mij en hoewel ik het hier goed heb op de hei, blijf ik hier toch niet de hele dag. Het is een moment dat, wanneer bewust beleefd wordt, zoals het omhoog turen en luistern naar de veldleeuwerik, dat plaats, tijd en beleving even samenvallen. Voor de duur dat het duurt en zolang je er de tijd voor neemt. Tijd om te wandelen, tijd om te lezen, naar muziek te luistern een gesprek met iemand te voeren. Het probleem van ongelukkig zijn is misschien wel dat dat we geen tijd hebben, dat we niet in het heden zijn, of zoals het populair gezegd wordt: In het NU zijn.

Het afwezig zijn, of in het verleden bezig zijn of de blik gevestigd op de toekomst, maakt dat je misschien het heden mist. Hoewel de dingen waaraan je een herinnering hebt het heden ook kunnen verrijken en de verwachtingen die je aan de toekomst hebt ook het nu kunnen versterken. Neem de knoppen die je aan de boom ziet ontluiken, je kunt je nu al verheugen op het komende blad en dat geeft nu de vreugd van de lente. Het is nu lente en de knoppen die nu open gaan geven uitzicht op de volle groene bomen. Geluk is van dat moment te genieten, of aandacht te geven… en aandacht, zoals Ikea’s reclame leus zegt; Aandacht maakt alles mooier. Die is raak. Aandacht maakt alles mooier. Aandacht die jij er aan geeft, de keuze om het door die bril te willen zien en de schoonheid te ontwaren. We hebben van alles tot onze beschikking om gelukkig te zijn. Wat is er nog te wensen over?  Ja, zeker wel, de wens dat we ons dat blijven beseffen. Want geluk en gelukkig zijn is misschien niet iets wat er is, maar dat we moeten maken. De ingrediënten en de instrumenten daarvoor zijn rijk voor handen.